Το τερπνόν μετά του ωφελίμου

Από τα βασικότερα τρόφιμα της μεσογειακής διατροφής και ξεχασμένα δυστυχώς από πολλούς τα άγρια χόρτα. Τα φαγώσιμα αγριόχορτα φυτρώνουν σχεδόν παντού στην Ελλάδα και αυτό είναι ευλογία. Ακόμη και λίγα χιλιόμετρα έξω από τις πόλεις μπορούμε να βρούμε περιοχές όπου μπορούμε να μαζέψουμε άγρια χόρτα.
Πόσο μάλλον όταν μετά από έρευνες διαπιστώθηκε ότι η καλή υγεία των μεσογειακών λαών και ιδιαίτερα των κατοίκων της Κρήτης οφείλεται και στην κατανάλωση άγριων χόρτων. Τα άγρια χόρτα περιέχουν μεγάλες ποσότητες σε φυτικές ίνες που συμβάλλουν στην ομαλή λειτουργία του εντέρου, δεν περιέχουν λίπη και έχουν ελάχιστες θερμίδες.

Ακόμη ο κίνδυνος εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων φαίνεται πως είναι μικρότερος όταν καταναλώνονται συστηματικά χόρτα. Ας δούμε λοιπόν κάποια απότα χόρτα αυτά, καθώς και τις ευεργετικές τους  ιδιότητες.

Χειμώνας, η καλύτερη εποχή για να συλλέξουμε άγρια χόρτα από την ελληνική φύση, που αποτελούν μία από τις πιο ολοκληρωμένες και υγιεινές διατροφικές επιλογές λόγω των θρεπτικών συστατικών που περιέχουν. Έτσι λοιπόν σήμερα  και καθώς η ευλογημένη σαμιακή γη μας δίνει τους θησαυρούς της, προσπαθήσαμε και βρήκαμε τα χόρτα που ενδείκνυνται και για συγκεκριμένες παθήσεις.   

 Παράλληλα όμως να εφιστήσουμε την προσοχή σε όσους επιδίδονται στην συλλογή άγριων χόρτων να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί, καθώς  πολλοί αγρότες αυτήν την εποχή ψεκάζουν δίχως να βάλουν την ενδεικτική πινακίδα, κάτι που η νομοθεσία ρητά και κατηγορηματικά  απαγορεύει

Έτσι λοιπόν θα πρέπει να αναφέρουμε ότι η κατανάλωση τους συμβάλλει στην καλύτερη λειτουργία του εντέρου, στη μείωση της χοληστερόλης και της γλυκόζης στο αίμα και προστατεύουν από την καταστροφή των κυττάρων και τις καρδιαγγειακές παθήσεις. Το τερπνόν μετά του ωφελίμου, λοιπόν και αρκεί μια εξόρμηση στην σαμιακή γη  για να συλλέξετε αυτούς τους μικρούς επίγειους θησαυρούς που θα απογειώσουν τον ουρανίσκο σας ,αλλά παράλληλα θα φροντίσουν και την υγεία σας.

Περιζήτητο για τις διαιτητικές και φαρμακευτικές του ιδιότητες, το πικρό ραδίκι  το συναντάμε σε ξηρά εδάφη, πολλές φορές μέχρι και στις άκρες των δρόμων. Συλλέγεται από τον Οκτώβρη έως και τον Μάιο. Τα φύλλα του ραδικιού, ακόμη και η ρίζα του, αποτελούν καθαρτικά του αίματος ενώ ο χυμός του, γνωστός ως ραδικόζουμο, δρα ως αντιπυρετικό. Από τα αγαπημένα άγρια χόρτα της Μεσογείου. Διακρίνονται στα άγρια και τα ήμερα ραδίκια ή αλλιώς αντίδια.

Τα άγρια ραδίκια έχουν πικρή γεύση σε σχέση με τα ήμερα. Είναι πλούσια σε βιταμίνη Α και C, σίδηρο, κάλιο, μαγγάνιο. Η αφθονία τους σε Β-καροτένιο θωρακίζει τον οργανισμό και προλαμβάνει την ανάπτυξη των ελεύθερων ριζών, συμβάλλοντας στην προστασία από καρδιαγγειακά νοσήματα.

. Τρώγονται κυρίως βραστά, αλλά και ωμά σε σαλάτες. Το ραδίκι διαθέτει διουρητικές ιδιότητες και ο ζωμός του αποτελεί ένα τονωτικό αφέψημα για τον οργανισμό, ιδιαίτερα αν συνδυαστεί με λίγες σταγόνες λεμονιού.

Ένα χόρτο που βρίσκουμε  εν αφθονία στο νησί μας είναι ο αγριζωχός. Το χρησιμοποιούμε σε σαλάτες κυρίως αλλά και σε χορτόπιτες. Είναι πηγή ασβεστίου και σιδήρου ενώ πλούσια είναι η συγκέντρωσή του σε βιταμίνη C και βιταμίνες του συμπλέγματος Β. Η γεύση του είναι πικρή, ωστόσο προσθέτοντας λίγο χυμό λεμόνι θα απολαύσετε ένα καταπληκτικό και ιδιαίτερα θρεπτικό πιάτο. Αξιοποιήστε όμως και το ζωμό του, όπως εικάζει η λαϊκή ιατρική. Λειτουργεί θεραπευτικά σε ασθένειες του ήπατος.

Ένα άγριο χόρτο πλούσιο σε σίδηρο αλλά και σε β-καροτένιο, συστατικό με αντικαρκινικές ιδιότητες αλλά και μεγάλη αντιοξειδωτική δράση είναι η παρεξηγημένη τσουκνίδα  Από τις τσουκνίδες, συλλέγονται κυρίως οι τρυφερές κορυφές του φυτού, ενώ ο κνησμός που προκαλεί συνήθως το άγγιγμά τους, εξουδετερώνεται εντελώς με το βράσιμο. Τη χρησιμοποιούμε σε χορτόπιτες κυρίως, μαζί με άλλα χόρτα

Ακόμη ένα χόρτο που μας δίνει η σαμιακή γη είναι το λάπαθο.  Η  ξινή αλλά ευχάριστη γεύση του λάπαθου  ενθουσίαζε τους αρχαίους Έλληνες, τόσο πολύ που στην ορεινή Ήπειρο οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν έναν ολόκληρο οικισμό με το όνομα «Λαπαθούς»! Συλλέγεται τους χειμερινούς μήνες σε λιβάδια, πεδινές και ορεινές περιοχές. Το λάπαθο όχι μόνο αποτελεί εξαιρετικό χόρτο για σαλάτα ή για σούπες, χρησιμοποιείται και από τη βοτανική ιατρική για δερματοπάθειες και ως εμμηναγωγό. Ετήσιο φυτό που φτάνει τα 40-80 εκατοστά. Το συναντάμε σχεδόν παντού σε ακαλλιέργητους και καλλιεργημένους τόπους. Τα φύλλα του είναι ανοιχτοπράσινα οδοντωτά και περιέχουν γαλακτώδη χυμό. Μαζεύεται από τις αρχές του φθινοπώρου μέχρι το τέλος της άνοιξης. Η γεύση τους είναι λίγο γλυκιά και τρώγονται βραστά με μπόλικο λεμόνι και μπαίνουν και σε χορτόπιτες μαζί με άλλα χόρτα και μυρωδικά.

Ένα επίσης σημαντικό χόρτο είναι η καυκαλίθρα. Τη συναντάμε σχεδόν παντού σε ακαλλιέργητους τόπους. Μαζεύονται τα φύλλα και οι τρυφερές κορφές της από το χειμώνα έως την άνοιξη που ανθίζει. Τη χρησιμοποιούμε κυρίως σε πίτες αλλά και σαν μυρωδικό σε φασολάδες και σάλτσες. ταμναγκάθι.
Το καλλιεργημένο είναι άτονο γευστικά αλλά το άγριο έχει υπέροχη, ελάχιστα πικρή γεύση και μπορεί να γίνει βραστό, φρικασέ ακόμα και να φαγωθεί ωμό και ψιλοκομμένο σε σαλάτα

Ραδίκια, αντίδια, τσουκνίδα, σπανάκι, ρόκα, βλίτα, σπαράγγια, βρούβες, σέσκουλο… Ο κατάλογος είναι µμακρύς αν προσπαθήσουμε να απαριθμήσουμε τα χόρτα της Ελληνικής Γης!

Τα χόρτα είναι πραγματικά µία από τις πολυτιμότερες τροφές της παραδοσιακής µας διατροφής, γεγονός το οποίο πολλοί άνθρωποι και ιδιαίτερα νέοι αμελούν.  Ας ξεκινήσουμε λοιπόν τις αποδράσεις μας στην σαμιακή γη συνδυάζοντας το τερπνό μετά του ωφελίμου .